Onderwijs & Meesteremy

Vooraleer in 1865 de eerste gemeenteschool van Wijgmaal werd opgericht, met haar eerste onderwijzer, Engelbert Wittebols (Leefdaal 4 juli 1847 - Wijgmaal 24 augustus 1928), was 'Lowieke de Dopper', een oud-tamboer uit het leger, rond 1860 op de Wakkerzeelsebaan een 'occasie-meester' die zich met de jeugd inliet. Het moet zijn dat Lowieke gewetensvol zijn zware taak ter harte nam, want zijn school had een goede naam en werd dan ook druk bezocht. De hoofdzaak was de kinderen van de straat te houden en hun tijd nuttig te laten besteden.

Het feit dat kinderen van Wijgmaal naar de gemeenteschool in Herent trokken, was de ultieme aanleiding om de gemeenteschool op te richten. De mensen die Engelbert Wittebols gekend hebben, spraken enkel met lof over deze eerste meester die gedurende eenenveertig jaar met ongewone toewijding zijn beste krachten besteedde aan de opleiding van de jeugd. Dat was niet altijd even gemakkelijk en soms kwam er al eens een flinke oorveeg bij te pas of een scherpe klop van zijn regel. Jarenlang stond hij alleen voor de meer dan honderd kinderen die de daglessen volgden, zodat in 1880 moest uitgezien worden naar een tweede lokaal. Zijn zoon Henricus-Theophilus Wittebols (Wijgmaal 6 oktober 1876 - Wijgmaal 3 juli 1927) werd als hulponderwijzer aangesteld. In 1907 kwam er een derde klas bij en werd Jan Remy Alloing aangeworven. In 1927 kwam er een vierde klas. Daarnaast stond meester Wittebols ook nog in voor de avondschool in de Remy fabrieken.
Jan Remy Alloing is de derde onderwijzer en ook de derde hoofdonderwijzer geworden : meester Remy Alloing of Meesteremy.

In het begin was de school gemengd: jongens en meisjes volgden dus hetzelfde programma. Het enige verschil was dat voor sommige meer vrouwelijke vakken zoals breien en naaien beroep werd gedaan op de medewerking van een vrouwelijke leerkracht. Spoedig bleek dat een doelmatige opleiding voor meisjes wel anders dan voor jongens lag. Ook rekening houdend met de steeds aangroeiende bevolking, was Pastoor Bellon erg gesteld op de afzonderlijke onderwijsinrichting voor de meisjes van zijn parochie.

Jan Remy Alloing is geboren op 16 december 1883 in Orsmaal-Gussenhoven, een dorpje in Brabants Haspengouw.
In 1903 behaalt hij zijn onderwijzersdiploma via correspondentieonderwijs en vervult hij als loteling zijn legerdienst van 20 maanden in Namen. Na enkele tijdelijke betrekkingen wordt hij vast benoemd als onderwijzer in Wijgmaal-bij-Leuven (toen gemeente Herent). Hij trouwt in 1911 en er komen twee zoontjes.

Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog wordt hij gemobiliseerd en kort nadien als krijgsgevangene naar Duitsland gevoerd. Hij verblijft vier jaar in de kampen van Soltau bij Hannover in Duitsland. Tijdens zijn gevangenschap neemt hij zijn toevlucht tot de dichtkunst om zijn gedachten en bekommernissen onder woorden te brengen. Hij had vroeger al enkele gedichten geschreven en vanaf 22 maart 1915 maken ze deel uit van zijn overlevingsstrategie. In die periode komt er een vlotte briefwisseling op gang met zijn vrouw die naar Engeland vluchtte en daar met hun kinderen de oorlog doorbrengt. Omdat brieven streng gecensureerd worden door de Duitsers en dagboeken verboden zijn, vormen gedichten een aanvaardbaar alternatief. Sommige stuurt hij naar zijn vrouw, andere naar zijn moeder. Bepaalde gedichten zijn bestemd voor 'zijn' schoolkinderen. Hij ondertekent zijn werk met 'Meesteremy'.
Op 31 december 1918 keert hij uitgeput en gekweld terug uit krijgsgevangenschap.

Pas drie maanden later kunnen zijn vrouw en kinderen Engeland verlaten en vindt er een hereniging plaats van het jonge gezin. Het volgend schooljaar herneemt Meesteremy zijn functie als onderwijzer in de gemeenteschool van Wijgmaal. Later promoveert hij tot hoofdonderwijzer. Hij blijft nog geruime tijd schrijven en publiceert in totaal vier bundels. Zijn gezin groeit uit tot een kroostrijk gezin met twaalf kinderen.
Op 17 februari 1953, in zijn zeventigste levensjaar, overlijdt Meesteremy. Dat is de verjaardag van het overlijden van Koning Albert I, de koning van de Eerste Wereldoorlog.

In de 'Annalen van Tildonk 1888-1901' lezen we het volgende over de meisjesschool van Wijgmaal: "A. Bellon, de ijverige pastoor van deze nieuwe parochie, wenste sedert geruime tijd een door kloosterlingen bestuurde meisjesschool. Daar hij niet over het nodige geld beschikte kwam de voorzienigheid hem ter hulp. Hij legde zijn verlangen bloot aan de heer Jan Van Bladel, pastoor van Herent. Nu was het zo dat deze over een niet onbelangrijk bedrag kon beschikken voor 'goede werken' en onmiddellijk besloot hij het aan te wenden voor die school, waarmee verscheidene families van zijn uitgestrekte parochie zouden gediend zijn. Hij liet tussen de twee dorpen, een mooi klein huis bouwen voor de zusters en enkele klaslokalen. De pastoor van Wijgmaal stelde zich dan in betrekking met het klooster van Tildonk om er de nodige meesteressen los te krijgen. Op 26 september 1893 werd de school geopend: meer dan honderd kinderen werden ingeschreven en enkele maanden later waren het er over de tweehonderd. Sindsdien groeide de instelling en er werd ook een bloeiend patronaat opgericht."

De zusters Ursulinen van Tildonk ontfermden zich over de schoolgaande meisjes van Wijgmaal. Uit de beginperiode van onze school vermelden we Eerwaarde Moeder Gertrude, Moeder Angele en Eerwaarde Zuster Cornelie, die respectievelijk meer dan dertig en meer dan veertig jaar hun beste krachten wijdden aan het onderwijs van de kinderen uit Wijgmaal.
Ondertussen maken we een grote sprong in de tijd. Na de scholenfusie is de enige resterende school, de Vrije Basisschool, terug gemengd. In 1995 hebben de zusters Ursulinen het vaandel overgedragen aan de lokale inrichtende macht.